بسمه تعالی
تاریخچه و اهداف شکل‌گیری اتحادیه
اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران فعالیت خود را در سال ( ۱۹۵۸ ) ۱۳۳۷ ذیل قانون نظام صنفی و آن‌گونه که اساسنامه آن بیان می‌دارد به منظور حفظ و حمایت از حقوق صنفی و انجام، ایجاد و تحکیم اصول همکاری بین افراد صنف، بهبود وضع پیشه و خدمات در ارتباط با رفاه مصرف‌کنندگان و تسهیل روابط افراد صنفی با مؤسسات دولتی، خصوصی و اتحادیه‌های، فعالیت رسمی خود را آغاز نمود هر چند که شاید ریشه‌های تشکیل ان به سال‌ها پیش از آن در قالب گردهمایی‌ها و نشست‌های دورهای میان ناشرین برمی‌گردد. بر اساس قانون، عضویت کلیه افراد حقیقی و حقوقی فعال در حوزه صنعت نشر و یا کتابفروشی در اتحادیه آزاد است و در خلال سال‌های متمادی فعالیت این اتحادیه، اعضای آن از مرز ۱۲۰۰ عضو گذشته است و به جرأت می‌توان آن را بزرگترین و فراگیرترین نهاد صنفی، در میان سایر تشکل‌های نشر ایران دانست. دلیل اینکه ناشران و کتابفروشان ذیل یک چتر و در یک اتحادیه فعالیت صنفی می‌نماید، آنست که اکثریت ناشران به رسم سنت دیرینه و روابط و مناسبات بازار، در کنار فعالیت‌های انتشاراتی، کتابفروشی هم دائر نموده‌اند.
ایران کشوری پرجمعیت، با جمعیت جوان است که این مطلب به علاوه گستردگی جغرافیایی آن باعث شده که فعالیت‌های صنفی در حوزه نشر به لحاظ جغرافیایی و بسته به موضوع و ماهیت مختلف کتاب‌های منتشر شده، چند پاره شود و انجمن‌ها و اتحادیه‌های دیگری نیز در سایر استان‌های ایران و با هدف حمایت از رسته‌های مختلف کتب مثل آموزشی، دانشگاهی، کودک و … تشکیل شود، لیکن اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، با عنایت به گستردگی، اهمیت و جایگاهش در صنعت نشر ایران، به ویژه در چند سال اخیر تلاش نموده تا حلقه واسط برای اجماع و شکل دادن حرکت‌های واحد میان این تشکل‌ها در دفاع از حقوق و منافع صنفی همه اصحاب نشر در سراسر ایران باشد.
ساختار مدیریتی اتحادیه
بر اساس قانون نظام صنفی ایران، اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، با توجه به این که بیشتر از ۱۰۰۰ عضو دارد، هیأت مدیرهای متشکل از ۷ عضو دارد که جلسات آنها به طور مرتب هر هفته برگزار میشود و مصوبات آنها در خصوص دستور کار صنف نشر به اجرا گذاشته میشود. این هیأت مدیره از طریق انتخاباتی با قوانین معین، هر چهار سال یک بار از میان اعضای صنف انتخاب میشوند. بر اساس قانون و با عنایت به گستره مسئولیتهایی که بر دوش اتحادیه است، بخش عمدهای از فعالیت‌ها و خط مشیهای اتحادیه از طریق بازوهای مشورتی و اجرایی اتحادیه پیش برده میشود که همان کمیسیون‌های اتحادیه است، هر چند که اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران علاوه بر کمیسیون‌های ضروری حسب قانون، کمیسیون‌های دیگری را نیز با دستور کار معین و در جهت اهداف صنفی صنف نشر، تشکیل داده است که در ادامه اجمالاً معرفی معرفی شده‌اند :
۱) کمیسیون رسیدگی به شکایات و کارگروه حقوقی:
این کمیسیون دو کارکرد عمده دارد، اول رسیدگی به شکایات ارباب رجوع و مشتری و نظارت بر حسن انجام کار و رعایت مقررات اصول کسب و کار توسط اعضا صنف؛ و دوم بررسی، کارشناسی و معرفی راهکارها و بسترهای قانونی و حقوقی لازم جهت حمایت و تأمین منافع صنفی اعضا.
۲) کمیسیون حل اختلاف:
به اختلافات بین اعضا اتحادیه اتحادیه با یکدیگر و اعضای اتحادیه با سایر صنوف رسیدگی میکند.
۳) کمیسیون بازرسی:
نظارت بر فعالیت واحدهای صنفی تحت پوشش را بر عهده دارد.
۴) کمیسیون فنی:
سنجش صلاحیت فنی و تخصصی اعضا اتحادیه، انجام و برگزاری آزمون‌های صلاحیت فنی متقاضیان دریافت پروانه عضویت با هماهنگی سازمان‌های ذیربط و سنجش رعایت مقررات و اصول کسب توسط افراد صنفی را بر عهده دارد.
۵) کمیسیون آموزشی:
هدف متعالی آن فراهم نمودن شرایط، برای ارتقای سطح علمی اعضای اتحادیه از طریق برپایی کلاس‌های آموزشی و عملی به طور مستقل و یا با کمک سازمان‌های دولتی و غیر دولتی است؛ کمیسیون آموزشی اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، در زمینه اهداف آموزشی خود تاکنون چندین دوره همکاری در برگزاری کارگاه‌های آموزشی ویژه، با نمایشگاه کتاب فرانکفورت داشته است.